fbpx

HACİVAT İLE KARAGÖZ ANITI

Haciva İle Karagöz Anıtı, Hüdavendigar Külliyesi’ne gitmeden Çekirge yolu üzerindeki Süleyman Çelebi kabrinin karşısında Hacivat ile Karagöz anısına yaptırılan sembolik bir mezar vardır. Yunan işgalinde kırılan orijinal mezar taşı Bursa halkı tarafından saklanarak işgal sonrası Bursa Müzesi’ne teslim edilmiştir.

‘Karagöz Oyunu’ olarak da anılan gölge oyunu kültürümüzün önemli bir parçasıdır. Oyunun kahramanları Bursalı’dır ve oyunu çerçeveye gerdirilmiş beyaz bir perdenin gerisinde oynatan Şeyh Küşteri de Bursalı tanınmış alimlerdendir. Hacivat ile Karagöz’ün Ulu Cami‘nin yapımında yaşadıkları rivayet edilen hüzünlü bir olay yüzyıllardır dilden dile dolaşır:

Karagöz, Ulu Cami inşaatında çalışan bir demirci ustasıdır. Şakacılığı ve hazıcevaplığı, caminin mimarı Hacı İvaz Ağa’nın dikkatini çeker. Haci İvaz Ağa (Hacivat),-bazı rivayetlere göre duvarcı ustası olan Hacivat-sürekli Karagöz’e takılır, şakalaşırlar. Onların bu şenlikli kapışmaları ve nükteli konuşmaları işçiler tarafından hayranlıkla izlenir ve hatta onları güldürmekten iş yapamaz hale getirir.

HACİVAT İLE KARAGÖZ NEDEN ÖLDÜRÜLDÜ?

Cami inşaatının geciktiğini haber alan Yıldırım Bayezid, inşaatın gecikmesine neden oldukları için ikisinin de boyunlarının vurulmasını emreder. Hacı İvaz Ağa (Hacivat) kaçmayı başarır ama Karagöz anıtın bulunduğu Çekirge’de yakalanır ve minarenin dibinde öldürürler. Rivayete göre, Hacı İvaz Ağa da Mekke yolunda eşkiyalarca öldürülmüştür.

Soldan sağa; Hacı İvaz Ağa (Hacivat), Karagöz, Şeyh Küşteri mezarlıkları

Sonradan pişman olan Bayezid, Şeyh Küşteri’den bu iki kafadarı anlatmasını ister. Bunun üzerine Şeyh Küşteri, beyaz bir tülbentin arkasında, bir çanağın içinde kül ve zeytinyağını karıştırıp yaktıktan sonra, çarıklarını eline alır ve çeşitli hareketlerle tülbentin ardından Hacivat ve Karagöz’ün komikliklerini, didişmelerini canlandırır.

Gölge oyunu geleneği, Karagöz anıtının hemen karşısında bulunan Karagöz Evi’nde gölge oyunu bugün de sürdürülmektedir. Karagöz’ün Orhan Gazi döneminde de yaşadığı rivayet edilmektedir.

Kaynak: Bursa Osmangazi Belediyesi, Bir İmparatorluğun İzi Trace Of An Empire Osmangazi